Kutsal Anne, Doğa Ana, Büyük Tanrıça, Bereket Tanrıçası
Kibele vahşi doğanın, savaş da mağlup olmamanın, bereketin şifanın ve korumanın tanrıçası. Büyük anne olarak görülür. Büyük (Tüm Tanrıların Tanrıçası olması) Anne (doğuran, besleyen koruyan, büyüten).
Yunanlılar, Romalılar ve Ortaç Kilisesi ona savaş açtı. Onu alamaya çalıştı, onu unutturmaya çalıştı. Hepsi birden Kibele kültünü bir tehdit olarak görürken, genel olarak halk büyük bir saygı duyuyor ve gizliden gizliye tapınmaya devam ediyordu. Hem sahip olmak istediler hem de Küçük Asya tanrıçası (Anadolu için yaptıkları tanımlama) Kibele’ye tapınmayı ahlaksız olarak gördüler.
Bugün biliniyor ki Tarih Anadolu da yazıldı. Eskiden Küçük Anadolu tanrıçası olarak görülen Kibele Bugün pagan ve şamanlar tarafından yeniden hak ettiği saygıyı görmeye başladı ve Tanrıların hatta her şeyin Annesi unvanını geri kazandı. Aslında o Tüm kültürlerin bildiği ve inandığı “Kutsal Anne” idi. Hadi gelin tarihe bir yolculuk yaparak Kibele’yi Daha yakından tanıyalım.
Büyük Ana ya da Magna Mater olarak bilinen, baş tapınağı Pessinus’ta olan Kibele, ilk kadın tanrılardan biriydi ve ilk kez Lydia eyaletinde bir dağ tanrıçası olarak ortaya çıktı. Frigya’dan geldiğinde, Yunanistan’da ilk kez MÖ 5. yüzyılda Atina’da bir tapınak (Metroum) ile ortaya çıktı; Yunanlılar onu tanrıça Rhea (Olimpiyatların annesi) ve Demeter (hasat tanrıçası) ile özdeşleştirdiler. Yunanistan’da hiçbir zaman büyük bir popülerlik kazanmasa da, kült MÖ 3. yüzyılın sonlarında Roma’ya ulaştı.
Roma’da Kibele Kültü
Başlangıçta, Kibelean kültü, İkinci Pön Savaşı (MÖ 218-201) sırasında Roma’ya getirildi. O sırada Kartacalı general Hannibal, İtalya’da ortalığı kasıp kavuruyor ve Roma şehri için ciddi bir tehdit oluşturuyordu. Acil durumlarda Roma Senatosu tarafından danışılan kehanet kitapları olan Sibylline, İtalya’nın Pessinus annesi tarafından serbest bırakılacağını öngördü; birçokları için bu Kibele anlamına geliyordu. Tanrıçayı temsil eden siyah bir göktaşı, MÖ 204’te Küçük Asya’dan Roma’ya getirildi. Mucizevi bir şekilde, Hannibal ve ordusu kısa bir süre sonra Kartaca’yı istilacı Romalılara karşı savunmak için ayrıldı. MÖ 191’de Kibele’yi onurlandıran bir tapınak inşa edilecekti. Kült sonunda İmparator Claudius (MS 41 – 44) döneminde resmi olarak tanındı.
Tarımsal doğası nedeniyle, kültü, erkeklerden daha çok kadınlar olmak üzere, ortalama Roma vatandaşı için muazzam bir çekiciliğe sahipti. Bireyin hayatının her alanından sorumluydu. O, sürekli arkadaşı aslan tarafından sembolize edilen vahşi doğanın annesiydi. O sadece bir şifacı değildi (hem tedavi ediyor hem de hastalığa neden oluyordu) aynı zamanda savaş zamanında bereket veriyor ve koruyordu (ilginç bir şekilde, askerlerden çok asker anneleri ve eşleri tarafından saygı gördü) hatta ölümsüzlük sunuyordu. Aslanlar tarafından çekilen bir arabada ya da bir kase ve davul taşıyan, aslanlarla çevrili bir duvar tacı takan heykellerde tasvir edilmiştir.
Kibele kültü büyüme başladı. Tanrılardan bile üstündü, erkek egemen topluma karşı bir saldırı içeriyordu bu durum. Erkek inanları kendini hadım etmeye başladı. Aradıkları fırsat bulunmuştu. Bu sapkın inanış yok edilmeliydi.
Magna mater/Toprak Ana
(Tanrıların/Dünyanın Tanrıça Annesi)
Ana tanrıça, anneliğin, doğurganlığın, yaratılışın, yıkımın kişileştirilmiş bir tanrılaştırmasını veya yeryüzünün veya doğanın cömertliğini bünyesinde barındıran yeryüzü tanrıçasını temsil eden bir tanrıçadır. Yaşam, toprak ve dünya ile eş tutulduğundan, Toprak Ana veya Dünya anne isimlerini de alır. Ataerkil sisteme geçiş, Tarımın başlaması, Toprak efendilerinin ortaya çıkması ile birlikte, Tanrı ve tanrıçaların özellikleri de değişime uğramıştır. Eski Mısır dininin de evrilmesi gibi Gök yüzü dişil hale gelir ve Nut ve Hathor’da olduğu gibi Göksel Anne veya Gök Ana yeryüzü tanrısı erkek, baba ve karasal olarak kabul edilmeye başlanır. Temelde annenin kozmik yumurtasından Osiris çıkmıştır.
Çatalhöyük ve Kibele
1961 ve 1965 yılları arasında James Mellaart, Güney Anadolu’nun verimli bir tarım bölgesinde Toros Dağları’nın kuzeyindeki Çatalhöyük’te bir dizi kazıya öncülük etti. Mellaart’ın, esasen anaerkil bir kültürün panteonuna başkanlık eden Büyük bir tanrıçayı temsil ettiğini öne sürdüğü, burada bulunan birçok heykel çarpıcıydı. Dişi aslanlar ile çevrili, oturmuş bir kadın figürü bir tahıl ambarında bulundu; hasadı ve tahılı korumayı amaçlamış olabilir diye kabul edildi. Kadınların egemen olduğu bir toplum için tipik olarak kabul ettiği çok sayıda cinsiyetsiz heykelcik vardı. Eril bakış açısının olduğu her olguda seks vurgusu her zaman erkek dürtü ve arzusuyla bağlantılıdır.
Ana tanrıçanın anaerkilliğinin ve kültünün olabileceği fikri arkeolog Marija Gimbutas tarafından desteklendi. Paganlar için, Çatalhöyük’te yıllık hacların düzenlendiği modern bir Ana Tanrıça kültü oluşmaya başladı. Pek çoğumuz için gezilecek tarihi yerler olabilir. Paganlar ve şamanlar için bu tür merkezleri ziyaret etmek bir hac gibidir. Maalesef Dini baskılar nedeniyle ritüel ve ayinleri gizli gizli yapmak zorunda kalıyorlar.
Antik Mısır ve Kibele
Mısır mitolojisinde, gökyüzü tanrıçası Nut, yıldızları ve Güneş tanrısını taşıdığı için bazen “Anne” olarak adlandırılır. Nut’un ölüleri yıldızlarla dolu gökyüzüne çektiği ve onları yiyecek ve şarapla tazelediği düşünülüyordu.
Hristiyanlıkta Kibele
Ortodoksluk ve Roma Katolikliği
Cennetin Kraliçesi, Theotokos ve Yeni Havva
Hem Pontik Kilisesi hem de Ortodoks Kilisesi, Meryem Ana’yı Tanrı’nın Annesi olarak kabul eder (MS 431’de Efes Ekümenik Konseyi’nden bu yana Theotokos ve Deipara’nın bir yorumu) ve Marian bağlılığına Protestan itirazlarını göz ardı eder. Ortodoks Hıristiyanlar, Meryem’in ölümünden sonra (Tanrı’nın Annesinin Yurdunda) dirilişini aldığına inanırken, Roma Katolikleri,Meryem’in Göğe Kabulü olarak anılan, ölüm veya diriliş olmaksızın beden ve ruh olarak kabul edildiğine inanırlar. O, “Annemiz”, İsa Mesih’i doğurduğu için Kutsal Anne olarak kabul edilir, çünkü Hıristiyanlar kendilerini “Mesih’teki Kardeşler” olarak adlandırırlar.
Meryem aynı anda hem Ebedi Bakire hem de Tanrı’nın Annesidir. Roma Katolik inancında Meryem, azizler arasında en büyüğüdür ve en kutsal olanıdır ama hala bir yaratıktır ve asla yaratıcı olan Tanrı’nın dengi olarak görülmez. (bkz. Skolastik Katolik hyperdulia vs. latria ayrımı).
Son Gün Aziz hareketi
Cennetteki Anne (Mormonizm)
Son Gün Azizleri hareketinde, özellikle İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi’nde, birçok taraftar Cennetteki Anneye Baba Tanrı’nın karısı olarak inanır. Bununla birlikte, teoloji mezhebe göre değişir. Cennetteki Anne figürüyle ilgili tek açık açıklama, onun var olduğudur. Bazı yan mezhepler ona olan inancı reddediyor, bazıları onu resmi doktrinin bir parçası yapmıyor ve diğerleri onu açıkça kabul ediyor.
Kolliridyanizm
Collyridianism alışılmışın dışında bir Hıristiyan mezhebiydi. Collyridians, Meryem Ana’ya Cennetteki Anneleri ve bir Tanrıça olarak ibadet etti. Katolik Kilisesi, Meryem’e saygı gösterilmesi gerektiğini, ancak Tanrı gibi tapınılmaması gerektiğini savunarak Collyridian’ları sapkınlar olarak kınadı.
Birleşme Kilisesi
Birleşme Kilisesi’nde bazı üyeler, kadınlığın ilahi niteliğini vurgularken, ancak farklı bir kişiyi belirtmeden zaman zaman Tanrı’ya “Göksel Anne” olarak hitap ederler. Birleştirmeciler, Tanrı’yı eril ve dişil özelliklere sahip birleşik bir varlık olarak görürler, ancak neredeyse her zaman Tanrı’ya (duada) eril referanslar kullanarak hitap ederler ve O’ndan “Baba” veya “Göksel Baba” olarak bahsederler.
Tanrı’nın Dünya Misyon Derneği Kilisesi
Tanrı’nın Dünya Misyon Topluluğu Kilisesi, Ahn Sahng-hong ( 안상홍 ,安商洪) tarafından kurulmuş bir Koreli gruptur . Kilise, Ahn Sahng-hong’un İncil’deki yerine getirilen kehanetlerden dolayı Mesih’in ikinci gelişi olduğuna inanıyor. Dişil bir tanrıçanın varlığını kabul ederler, onu göksel yeni Kudüs Anası yapan Tanrı’nın ruhsal karısıdır.
Bahai Dininde, Hz.Bahaullah, Anne’yi Tanrı’nın bir sıfatı olarak kullanır: “Ve her ilimde kök salmış olan, Anne, Ruh, Sır ve Özü O’dur. Bahaullah ayrıca şöyle yazar: “Tanrı’nın ağzından çıkan her harf gerçekten bir Ana Mektuptur ve İlahi Vahyin Pınarı Olan O’nun ağzından çıkan her söz bir Ana Sözdür ve Levhi bir Ana Levihtir. .”[16]
Hinduizm ve Kibele
Tanrıça Durga Hindular tarafından yüce ana tanrıça olarak görülüyor
Hinduizm’de Durga (Parvati), Tek Tanrı’nın (Brahman) hem dişil yönünü hem de shakti’sini (enerji/güç) ve ayrıca anneliğin güçlendirici ve koruyucu doğasını temsil eder. Alnından, adı zaman anlamına gelen Mahakal’ın dişil formuna dönüşen Tanrıça Kali çıkar. adının daha edebi bir çevirisi “zamanın yaratıcısı ya da yapıcısı”.
Kali, diğer şeylerin yanı sıra, zamanın ilksel enerjisinin, ilk tezahürünün temsilidir. İlahi Anne, Devi Adi parashakti, evrensel yaratıcı gücü temsil eden çeşitli biçimlerde kendini gösterir. Bitkiler, hayvanlar ve benzerleri gibi tüm yaşam formlarını Kendinden doğuran ve onları besleyen Tabiat Ana (Mula Prakriti Parvati) olur. Sonunda tüm yaşam biçimlerini yeniden özümser ya da ölümün gücünü yeni bir yaşam üretmek için kullanır.
Shaktizm olarak bilinen Hinduizm biçimi, Samkhya ve Tantra Hindu felsefeleriyle güçlü bir şekilde ilişkilidir ve nihayetinde tekçidir. İlkel feminen yaratıcı-koruyucu-yıkıcı enerji, Shakti, fenomenal kozmostaki tüm eylem ve varoluşun arkasındaki itici güç olarak kabul edilir. Kozmosun kendisi, tüm varlığın İlahi Zemini, “dünya ruhu” olan değişmeyen, sonsuz, içkin ve aşkın gerçeklik olan purusha’dır. Bu eril potansiyel, nihayetinde tümü Tek Büyük Ana’nın tezahürleri olan çok sayıda tanrıçada vücut bulan dişil dinamizm tarafından gerçekleştirilir. Anne Maya ya da Shakti, bireyi ruhu mayaya (yanılsamaya) bağlayan ego, cehalet ve arzunun şeytanlarından kurtarabilir. Tantrik geleneğin uygulayıcıları, kendilerini karma döngüsünden kurtarmak için Shakti’ye odaklanırlar. Ana tanrıya tapınmanın izi erken Vedik kültürüne ve hatta belki daha öncesine kadar götürülebilir.
Neo Paganlar ve Kibele
Ana Tanrıça veya Büyük Tanrıça, modern Wicca ve genel olarak Neopaganlar olarak bilinen diğerleri tarafından tapılan, geçmiş ve şimdiki dünya kültürlerinden çeşitli kadınsı tanrıların bir bileşimidir. Bazen Kızlık, Anne ve Kocakarı arketiplerinin şeklini alan Üçlü Tanrıça olarak tanımlandığı kabul edilir. O, Toprak Ana, Doğa Ana veya tüm yaşamın Yaratıcısı olarak tanımlanır. Dolunay ve yıldızlar, Dünya ve deniz ile ilişkilidir. Wicca’da Toprak Tanrıçası bazen Gaia olarak adlandırılır. Ana tanrıçanın adı Wiccan geleneğine göre değişir.
Carl Gustav Jung, arketipik annenin tüm insanların kolektif bilinçdışının bir parçası olduğunu öne sürdü; Jung’un çeşitli taraftarları, özellikle de Erich Neumann ve Ernst Whitmont, böyle bir arketipin kendi mitolojilerinin çoğunun temelini oluşturduğunu ve hatta “baba” imajından önce gelebileceğini savundular. Bu tür spekülasyonlar, dünyadaki bu tür ana tanrıça tasvirlerinin evrenselliğini açıklamaya yardımcı olur.
Üst Paleolitik Venüs heykelcikleri bazen Gaia’ya benzer bir Dünya Tanrıçası tasvirleri olarak açıklanmıştır.
Tarih Öncesi Anaerkillik Tartışması
Ana tanrıça teriminin akademik ve popüler anlayışı arasında görüş farklılığı vardır. Popüler görüş esas olarak Tanrıça hareketi tarafından yönlendirilir ve ilkel toplumların başlangıçta anaerkil olduğunu, egemen, besleyici, ana toprak tanrıçasına taptığını görürüz.
1960’lardan itibaren, özellikle popüler kültürde, ana tanrıçaya tapınma ile tarih öncesi toplumlarda kadınların üstlendikleri toplumsal konum birbiriyle bağlantılıydı. Bu, tartışmayı siyasi bir tartışma haline getirdi. Tanrıça hareketine göre, mevcut erkek egemen toplum, eski zamanların eşitlikçi anaerkilliğine geri dönmelidir. Bu toplum biçiminin bir zamanlar var olduğu, bulunan birçok bulgu tarafından destekleniyordu.
Spiral gördüğünüz zaman artık daha farklı bir bakış açısına sahip olabilirsiniz. Spiral Ana Tanrıçanın en kadim sembolüdür. Doğumu, göbek deliğini, göbek bağını, fırtınanın merkezini, dönen gezegenleri, doğum, yaşam ve ölüm döngüsünü, ana rahmini, kadınlığı, su yolunu, evreni, galaksileri kısaca ana yapıyı ana merkezi ve onun etrafında dönen her şeyi sembolize eder. Bazı kaynaklarda labirent olarak da kendini gösterir. Ana Tanrıça arketiplerden Hekate sembolü olduğu gibi. Tüm kültür ve toplumlarda sembolleri, anlamını ve öğretilerini takip edebiliriz ve sırlarının keşfine yolculuğa çıkabiliriz. Bize öğreteceği o kadar çok bilgelik var ki. Hadi Daha fazla araştırmaya başla. Belkide sana en yakın bir yerde daha önce fark etmediğin ve hep orada duran bir sembolü ile seni kendine davet ediyor olabilir.
