Çivi Yazısı Kil Tablet İlk Kez Çevrildi
150 yılı aşkın bir süredir bilim adamlarını şaşkına çeviren çivi yazısı kil tablet ilk kez çevrildi. Tabletin şu anda Avusturya’nın Köfels kentinde bir asteroit etkisinin çağdaş bir Sümer gözlemi olduğu biliniyor ve ‘Köfels’in Etki Olayının Sümer Gözlemi’ adlı yeni bir kitapta yayınlanıyor.
Avusturya’daki Köfels’te merkezlenen dev heyelan, 500m kalınlığında ve beş kilometre çapında ve jeologların 19.yüzyılda ilk kez bakmasından bu yana uzun zamandır bir gizem olmuştur. 20.yüzyılın ortalarında yapılan araştırmalarla elde edilen sonuç, ezici baskı ve patlamaların kanıtları nedeniyle çok büyük bir meteor etkisinden kaynaklanması gerektiğiydi. Ancak bu görüş, 20. yüzyılın sonlarında geliştirilen etki alanlarının çok daha iyi anlaşılması olarak lehine kaybetti.
Köfels söz konusu olduğunda krater yoktur, bu nedenle modern gözler için bir etki alanının bakması gerektiği gibi görünmez. Bununla birlikte, daha önceki araştırmacıları şaşırtan kanıtlar, bunun sadece başka bir heyelan olduğu görüşüyle açıklanamamıştır.
Reaction Engines Ltd’nin Genel Müdürü Alan Bond ve Bristol Üniversitesi’nde Astronotikte Kıdemli
Öğretim Görevlisi Mark Hempsell’in bu yeni araştırması, etki teorisini tekrar devreye sokuyor. Başka bir 19.yüzyıl gizemine odaklanıyor-K8538 numaralı British Museum koleksiyonunda (“Planisfer”olarak bilinir) Çivi yazısı bir tablet.
Henry Layard tarafından Nineve’deki Kraliyet Yeri’ndeki kütüphane kalıntılarında bulunmuş ve M. Ö.700 yıllarında bir Asur katibi tarafından yapılmıştır. Üzerinde takımyıldızların çizimleri olduğu ve metnin bilinen takımyıldız isimleri olduğu için astronomik bir çalışmadır. Dikkatini çekti mi ama yüz yıldır kimse ne kadar inandırıcı bir açıklama ile geldi.
Yörüngeleri simüle edebilen ve binlerce yıl önce gece gökyüzünü yeniden yapılandırabilen modern bilgisayar programlarıyla araştırmacılar Planisfer tabletinin ne anlama geldiğini belirlediler. M. Ö.29 Haziran 3123’te (Jülyen takvimi) şafaktan önce gökyüzündeki olayları kaydeden Sümer gökbilimcinin gece defterinin bir kopyasıdır. Tabletin yarısı, gezegen konumlarını ve bulut örtüsünü, diğer gecelerle aynı şekilde kaydeder, ancak tabletin diğer yarısı, hala uzayda olmasına rağmen şeklinin kaydedilmesi için yeterince büyük bir nesneyi kaydeder. Gökbilimciler, yıldızlara göre yörüngesini doğru bir şekilde not ettiler; bu, bir dereceden daha iyi bir hataya Köfels’teki bir etkiyle tutarlıdır.
Gözlem, asteroidin çapının bir kilometreden fazla olduğunu ve Güneş hakkındaki orijinal yörüngenin,
Dünya’nın yörüngesiyle rezonansa giren, dünya’ya yakın yörüngede bulunan bir asteroit sınıfı olan bir Aten tipi olduğunu gösteriyor. Bu yörünge Köfels’te neden krater olmadığını açıklıyor. Giriş açısı çok düşüktü (altı derece) ve asteroidin Köfels’e 11 kilometre uzaklıktaki Längenfeld kasabasının üzerinde Gamskogel adlı bir dağı kestiği anlamına geliyordu ve bu, asteroidin son çarpma noktasına ulaşmadan önce patlamasına neden oldu. Vadiden aşağı doğru ilerlerken, yaklaşık beş kilometre çapında (heyelanın büyüklüğü) bir ateş topu haline geldi. Köfels’e çarptığında, kayayı toz haline getiren ve heyelana neden olan muazzam baskılar yarattı, ancak artık katı bir nesne olmadığı için klasik bir çarpma krateri yaratmadı.
Köfels olayını tartışan Mark Hempsell şunları söyledi: “Yörüngeden başka bir sonuç çıkarılabilir. Patlamadan çıkan arka tüy (mantar bulutu) Akdeniz’in üzerine eğilerek Levant, Sina ve Kuzey Mısır üzerindeki atmosfere yeniden girecekti.
“Yerden ısıtma çok kısa olsa da, insan saçı ve giysileri de dahil olmak üzere yanıcı maddeleri tutuşturmak için yeterli olacaktır. Çarpma patlaması nedeniyle Alpler’dekinden daha fazla insanın ölmesi muhtemeldir.”
Kaynak: Bristol Üniversitesi
